एक बरो मनीस जावपाक आमकां आवय-बापूय, भाव-भयण, जाण्टीं-नेण्टीं आनी शिक्षक लागतात. पूण हांकां कोण घडयता?
इश्टानो, ह्या सगळ्या घटकांक घडोवपी एक मुखेल घटक म्हणल्यार ‘समाज’. आमी शाळेंत वतात. कारण आमकां बरी शिकवण मेळची हो हेतू आसता. शाळेंत आमकां ह्या गजालींचें गिन्यान मेळटा पूण आमी जेन्ना शाळेंत वतात तेन्ना आमी समाजाकडेनूय एकरूप जातात. आमी जर विचार करत जाल्यार चडांत चड आमी समाजांत वावूरतना आमका जाणवतलें. शाळेंत आमकां विशयांतलें गिन्यान मेळटा पूण समाज आमकां शाळेंतल्या विशया भायलें भरपूर गिन्यान दिता. ह्या गजालीक आमी विसरपाक जायना.
आमी जल्माक आयल्या उपरांत आमी ह्या समाजाचें एक आंग जातात. आमकां समाजांतल्यान चाली-रिती, भास, परंपरा, भेस, वळख मेळटा. समाजांत आमी वावूरतना आमी कांय गजाली पळोवन शिकतात तर कांय अणभवान शिकतात. ह्या समाजांत बऱ्यो-वायट गजाली भरलात आमी बऱ्यो गजाली आपणायतात तर वायट अणभवतात. असो हो समाज पुराय गिन्यानान भरला आनी आमी ह्या गिन्यानी समाजाचे घटक.
खरें म्हणल्यार समाज मनीस घडयता पूण मनीस, ‘मनीस’ घडयता अशें म्हणल्यार अतिताय जावची ना. एखाद्रो मनास जर चुकीक पळो दिता आसत जाल्यार ताका पळोवन शिकपी वा हेर माध्यमांतल्यान ताचेकडेन संपर्कान येवपी मनीस ताच्यो चुकी फुडें व्हरता. आनी ताका लागून समाजांत वावूरपी नवी पिळगी चूकीचे आचार-विचार घेतना दिश्टी पडटा.
इश्टानो, ह्या समांजात शिक्षक होवय एक मुखेल भाग. तो समाजांत वावूरपाची शक्त, गिन्यान आनी आपल्या पांयार उबे रावपाखातीर जे मंत्र लागतात ते शिक्षक दिता. ताच्या हातांत फुडार आसता. तो समाजांत कशे तरेन पावल मारप हें शिकयता.
आमी जर बारीकसाणेन विचार करत जाल्यार आमच्या नदरेक एकंदरीत एक ‘सामाजीक नाटक’ चलता तें दिश्टी पडटलें. फरक इतलोच नाटकाक माची तयार करची पडटा. पूण हांगा अख्खो समाजच माची जावन आसा. शिक्षक केन्ना कोण दोतोर, कंत्राटदार, आदोगाद, समाजांत वावूरपी हेर लोक, बायलां, भुरगीं आनी हेर पात्रां तो घडयता आनी हें सामाजीक नाटक मुखार व्हरता.
आमी हाका एक तरेची ‘सामाजीक सायकल’ म्हणू येता. प्रत्येक मनीस ही सामाजीक ‘सायकल’ चलयता आनी ती मुखार व्हरतना आमकां पळोवपाक मेळटा. ताका लागून प्रत्येक मनीस जो जल्माक येता तो समाज घडोवपाक मजत करता हें लक्षांत येता.
समाज खऱ्या अर्थान मनशालो हारसो कारण हांगा वेगळ्या-वेगळ्या वृत्तींचें पडबींब हो हारसो दाखयता. ताका लागून प्रत्येक मनशान जबाबदारेन ह्या समाजांत वावूरपाची गरज आसा.
